ANTONIE AUGUSTIN COURNOT (1801-1877)
Cagdas mikroekonominin ilk
gelistiricelerindendir. Talep egrisini
ilk cizen iktisatci da evet oydu. Fakat onu asil sohrete goturen calismasi 2
firmanin varoldugu sektorde fiyat davranislari uzerine yaptigi calismadir.
Cournot Fransa’da Dijon’un Gray kasabasinda
dogdu. Okul caglarinda okumaya hukuk ve matematik ile basladi.1821 yilinda
Ecole Normale Superieure den Kabul aldi. Fakat politik nedenlerle okulun
kapatilmasi nedeniyle Fransizlarin meshur Sorbonne Universitesine gecti. Mezun
olup matematikteki basarilari ona Lyons universitesinde profesorluk pozisyonu
acti. Buradaki basarisi onun yoneticilik vasfini da gostermistir. Daha sonra
Academy of Grenoble’a rector olarak atanmistir sonra da university of Dijon’a.
1862 yilinda tum islerini bir kenara
biraki, kendini fikirlerini yazmaya adamistir. Fakat bu dusuncesi gozundeki
gorme bozuklugu nedeniyle
Profesyonel kariyerine matematik alaninda
yazimlarla baslamis daha sonra felsefi konulara egilmistir; tarh felsefesi ve
bilgi teorisi uzerine ozellikle.
Researches
into the Mathematical Principles of the Theory of Wealth adli eserinde ilk defa diferansiyel kalkulus kullanan iktisatci
olmustur ve de kalkulusu firmalarin fiyat davranislari icerisinde ilk kullanan
kisiydi. Tabii onun matematigi bu sekilde iktisatin icerisine sokusu
dislanmasina ve ilgi gosterilmemesine yol acmistir. Bircok Fransiz iktisatci
onun kullandigi matematigin diger iktisatcilar tarafindan anlasilmadigini
dusunmus ve onu dislamistir. 1990’da Ekelund ve Hebert ise baska bir iddia
ortaya atmis, onun dislanmasinin sebebi anlasilmayan bir matematik kullanmasi
degil, o gunun gereksinimlerine cevap vermeyen calisma icerisinde olmasi
nedeniyle dislanmistir.
Cournot, ayrica talep egrisini fiyat
arttikca azalan sekilde cizen ilk iktisatciydi. Bugunkunden tek farki ise fiyat
yatayda iken, talep dikeydi onun cizdiginde. talep miktarini bagimli degisken,
fiyati ise bagimsiz degisken olarak Kabul etmistir ve bu nedenle bu sekilde
cizmistir.Devaminda ise denge fiyatinin arz ve talebin birbiri ile kesistigi
noktada olacagini cizerek gostermistir.eger talep arzi asarsa stoklarda azalma
gorulecektir.diger durumda ise stoklar artacak ve firma stoklari azaltmak icin
fiyati indirmek durumunda kalacaktir.
Uretimin degistigi durumda fiyatlarin artip
ya da azalacaginin firma icin onemine vurgu yapmistir. Bu durumda, marjinal
maliyet diye tanimladigi maliyeti devreye sokmus ve uretimin 1 birim arttiginda
maliyetlerin ne kadar degismesi gerektigi durumunu ortaya koymustur.ayni
sekilde marjinal gelir ise uretimin bir birim arttiginda gelirdeki degisimi
gostermektedir.
Bu iki kavrama bakarak, tekel firmanin kari
maksimize edecegini soylemistir. Kar maksimizasyonu, marjinal gelirin, marjinal
maliyete esit oldugu noktada gerceklesir ve buna gore fiyat belirlenir. Eger
marjinal maliyetin daha yuksek oldugu noktada uretirse daha yuksek kar elde
edebilecekken daha az kar elde etmis olacaktir. Eger marjinal gelir, marjinal
maliyeti asarsa, uretimi artirarak kari daha da artirabilme potansiyeli vardir,
uretimi artirmalidir.
Ayrica kendisi degisken maliyetleri, sabit
maliyetlerden ayiran ilk isimdir.
Counor, duopoly piyasanin ozelliklerini de
analiz etmistir.duopol piyasadan kasit sadece 2 firmanin rekabet ettigi
piyasadir. Bu analizinde saticinin uretim fonksiyonunu ve urunune olan talebi
bildigini varsaymistir. Buna gore uretim kararlari alacak, piyasa fiyatina
etkide bulunacaklardir.
Uluslararasi fiyatlandirmaya iliskin
olarak, arbitraj kavramiyla fiyat belirlenmesini analiz etmistir. Arbitraj, iki
farkli yerdeki fiyat farkliliklarindan kaynaklanarak alim satim yaparak kar
elde etme olayidir.eger bugday fiyati turkiyede 10 dolar amerikada 22 dolar ise
turkiyeden bugday alip amerikada bugday satarak fiyat farkindan yararlanma
yoluyla kar elde etmektir. Bu tur durumda turk bugdayina olan talep artacak, bu
da fiyatlari artiracaktir ve bu islem kar 0a inene kadar devam edecektir.
Cournot bu katkilarina ragmen bugun gorece
daha az sohretli ise bunun ardindaki neden teknik dataylar ile cok ugrasmasi
olarak gosterilir.
iktisadi dusunce tarihi - john stuart mill
http://crunchtime80.blogspot.co.uk/2012/11/temel-iktisatcilar-10-john-stuart-mill.html
iktisadi dusunce tarihi - john stuart mill
http://crunchtime80.blogspot.co.uk/2012/11/temel-iktisatcilar-10-john-stuart-mill.html
No comments:
Post a Comment
yorumlarinizi her zaman yazabilirsiniz, birbirimizden birsey ogrenmek adina...